Τα παλαιότερα έργα σε χρονολογία που φιλοξενεί η Πινακοθήκη του Εθνικού Μουσείου Τέχνης της Ουάσιγκτον είναι η Παναγία με τον Ιησού σε Θρόνο, και η Παναγία με
τον Ιησού σε κυρτό Θρόνο. Πρόκειται για δύο Βυζαντινές εικόνες, πιθανότατα του
ίδιου δημιουργού, που χρονολογούνται στον 13ο αιώνα και προέρχονται από την
Κωνσταντινούπολη. Οι αγιογραφίες είναι φιλοτεχνημένες με τέμπερα πάνω σε ξύλο
φλαμουριάς. Στην μεσαιωνική Ευρώπη η αγιογραφία σε ξύλο δεν ήταν
συνηθισμένη διότι κυριαρχούσε η ζωγραφική
στους τοίχους των Ναών και τα ψηφιδωτά. Μετά την τελευταία (4η) Σταυροφορία και την εγκαθίδρυση της Φραγκοκρατίας
στην Ελλάδα, πολλοί καλλιτέχνες του Βυζαντίου ταξιδεύοντας μετέφεραν την Βυζαντινή τεχνοτροπία της αγιογραφίας
σε ξύλο στην Ιταλία όπου διαδόθηκε τάχιστα.
Στα παραπάνω έργα μπορούμε να
διακρίνουμε την αφηρημένη τεχνοτροπία των Βυζαντινών εικόνων: Χρυσές
λεπτομέρειες στα ρούχα, το σχήμα από το πέπλο
της Παναγίας και ο Ιησούς στο πρώτο πλάνο που μοιάζει περισσότερο με
μινιατούρα ενήλικου παρά με παιδί, αποτελούν κομμάτι της Βυζαντινής παράδοσης
στην αγιογραφία και τη ζωγραφική. Η Βυζαντινή Τεχνοτροπία αποφεύγει τις λεπτομέρειες του φυσικού κόσμου και επικεντρώνεται στην άυλη
και αέναη παρουσία του Θείου. Οι εικόνες δεν έχουν άμεσες αναφορές στην γήινη
πραγματικότητα και σε συγκεκριμένο χώρο και χρόνο, αλλά, δίνουν έμφαση στη
διαχρονικότητα.
Μουσείο Τέχνης της Ουάσιγκτον |