5 Μαρτίου 2019

Περιφερειακή Ανάπτυξη, Επιχειρηματικότητα και Πηγές Χρηματοδότησης



(Άρθρο του Δ. Σταύρου, εκπαιδευτικού - υπ. Περιφερειακού Συμβούλου Αττικής με τον Γ. Σγουρό, dstavrou.blogspot.com)
Για να επανέλθει η Αττική στο δρόμο της ανάπτυξης, μια εμπνευσμένη Περιφερειακή Αρχή θα μπορούσε να συμβάλει όχι μόνο με τα έργα Υποδομών, Πολιτισμού και Αθλητισμού, αλλά και με την ενημέρωση της επιχειρηματικής κοινότητας σχετικά με τα κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία.  Η οικονομική κρίση έχει πλήξει εντονότατα την Αττική – όπως ολόκληρη τη χώρα – αλλά στα σημαντικότερα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι νεοφυείς επιχειρήσεις (start-ups) συγκαταλέγεται και η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού, η έλλειψη επαρκούς χρηματοδότησης, το υψηλό κόστος πρόσβασης σε νέες αγορές, το υψηλό κόστος συμμόρφωσης με τους κρατικούς κανονισμούς ή τις νομικές απαιτήσεις και η περιορισμένη πρόσβαση σε πηγές πληροφοριών (επιστημονικές & τεχνικές).  Πολλές τέτοιες επιχειρήσεις στο ξεκίνημά τους χρησιμοποιούν προσωπικά κεφάλαια μέχρι να αποδείξουν στους υποψήφιους επενδυτές ότι μπορούν να αποκτήσουν τους πρώτους τους πελάτες. Υπάρχει πληθώρα πηγών χρηματοδότησης που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν, όπως οι παρακάτω:
1.      Αngel Ιnvestors. Οι «επιχειρηματικοί άγγελοι» είναι μεμονωμένοι επενδυτές, που παρέχουν κεφάλαια για την ίδρυση μιας επιχείρησης, συνήθως με αντάλλαγμα μετατρέψιμου χρέους ή συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο της start-up. Πρόσφατα το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (Δ.Ε.Α./Ε.Β.Ε.Α.) προχώρησε στη δημιουργία Δικτύου Επιχειρηματικών Αγγέλων , ενώ σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο υπάρχει το δίκτυο Επιχειρηματικών Αγγέλων (EBAN) European Business Angels Network.

2.      Seed Capital. Seed Capital ή Κεφάλαιο Σποράς ονομάζεται μια μικρή χρηματοδότηση για την έναρξη της επιχείρησης. Τα κύρια χαρακτηριστικά των δράσεων αυτών είναι ότι το κεφάλαιο είναι αρκετά μικρό (15 έως 50 χιλ ευρώ), προκαταβάλλεται και προορίζεται να καλύψει τα λειτουργικά έξοδα του πρώτου έτους λειτουργίας της εταιρείας, ώστε να υπάρξει χρόνος για την επιχειρηματική ανάπτυξη της ιδέας. Ενδεικτικά, υπάρχουν δράσεις τόσο του Δημοσίου (Πρόγραμμα ΝΕΕ του ΟΑΕΔ) όσο και του ιδιωτικού τομέα (The Open Fund), για διάφορους τομείς της οικονομίας (παραδοσιακά προϊόντα, πληροφορική, κ.α.).

3.      Τράπεζες. Οι τράπεζες είναι η παραδοσιακή πηγή χρηματοδότησης για υφιστάμενες επιχειρήσεις. Όταν οι τράπεζες δανείζουν νέες επιχειρήσεις, οι δανειολήπτες υποχρεώνονται να παρέχουν σημαντικές εγγυήσεις. Οι τράπεζες από εδώ και πέρα θα εστιάζουν ολοένα και περισσότερο στην ποιότητα του χαρτοφυλακίου τους, με κύριο μέλημα τους την αποπληρωμή του δανείου.

4.      Venture capital. Οι επενδυτές Κεφαλαίων Επιχειρηματικού Κινδύνου (Venture Capital - VC) ενδιαφέρονται μόνο για επιχειρηματικές ιδέες με μεγάλη προοπτική ανάπτυξης και με ομάδα έμπειρη και φιλόδοξη, ικανή να μετατρέψει την επιχειρηματική της πρόταση σε μια επικερδή εταιρεία. Το VC είναι μια μεσο-μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση έναντι ποσοστού συμμετοχής στο κεφάλαιο της επιχείρησης. Το μέγεθος της συμμετοχής σχετίζεται με τον αναμενόμενο κίνδυνο και κέρδη της επιχείρησης. Η συνεργασία των εταιρειών Venture Capital δεν περιορίζεται μόνο στην παροχή κεφαλαίων αλλά παρέχεται επίσης βοήθεια και σε ότι αφορά την διοίκηση, το marketing, τη στελέχωση και το στρατηγικό σχεδιασμό της επιχείρησης. Σημαντικές επίσης για την χρηματοδοτούμενη επιχείρηση είναι οι σχέσεις της εταιρίας Venture Capital με άλλες επιχειρήσεις της αγοράς που μπορεί να χρησιμεύσουν στην σύναψη συνεργασιών. Το μεγάλο πλεονέκτημα της χρηματοδότησης μέσω Venture Capital είναι η επιχείρηση δεν υποχρεούται στην παροχή εγγυήσεων για το κεφάλαιο που της παρέχεται. Έτσι ακόμα και σε περίπτωση αποτυχίας της επιχείρησης, η εταιρεία Venture Capital δεν διεκδικεί επιστροφή των χρημάτων που επένδυσε στην επιχείρηση, εφόσον φυσικά τηρήθηκαν οι όροι της συμφωνίας μεταξύ των δύο πλευρών. Πρόσφατα δημιουργήθηκε η Ένωση Ελληνικών Εταιρειών Επιχειρηματικών Κεφαλαίων.

5.      ΕΣΠΑ. To ΕΣΠΑ είναι το ελληνικό πρόγραμμα που διοχετεύει στην Ελλάδα τα κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προορίζονται για εξομάλυνση των ανισοτήτων μεταξύ των περιφερειών της ΕΕ. Στα πλαίσια του ΕΣΠΑ, η εκάστοτε κυβέρνηση διαμοιράζει χρηματοδοτήσεις στοχευμένες σε διαφορετικούς τομείς κάθε φορά, οι οποίες ανακοινώνονται με προδημοσιεύσεις και την τελική προκήρυξη. Οι υποβολές διεξάγονται σε χρονικά περιορισμένες περιόδους, που προαναγγέλλονται από τα εκάστοτε αρμόδια Υπουργεία. Η αξιολόγηση των προτάσεων γίνεται μαζικά, δημοσιεύονται τα αποτελέσματα και στη συνέχεια δίνεται διορία ενός έως τριών ετών για την υλοποίηση τους, ενώ χρηματοδότηση αφορά ένα ποσοστό της επένδυσης ή φοροαπαλλαγές.
Το πρόγραμμα ΕΣΠΑ 2014-2020 αποτελείται από 20 Προγράμματα, από τα οποία τα 7 είναι Τομεακά και τα 13 Περιφερειακά. Τα Τομεακά Προγράμματα αφορούν έναn ή περισσότερους τομείς και έχουν ως γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής όλη τη χώρα. Τα 13 Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ), ένα για κάθε μία από τις ελληνικές Περιφέρειες, περιλαμβάνουν δράσεις περιφερειακής εμβέλειας. Η Περιφέρεια Αττικής διαχειρίζεται σημαντικούς πόρους από το ΕΣΠΑ για την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα.

6.      Αναπτυξιακός Νόμος. Ο τρέχων Αναπτυξιακός Νόμος τέθηκε σε εφαρμογή το 2016. Ήδη σήμερα έχουν τρέξει με επιτυχία δυο κύκλοι και προσεχώς θα τρέξει ο τρίτος κύκλος. Ο  Αναπτυξιακός Νόμος 4399/2016 προβλέπει οκτώ (8) καθεστώτα: «Γενική Επιχειρηματικότητα», «Ενισχύσεις Μηχανολογικού Εξοπλισμού», «Νέες Ανεξάρτητες ΜΜΕ», «Επενδύσεις Μείζονος Μεγέθους», «Ενισχύσεις καινοτόμου χαρακτήρα για ΜΜΕ», «Συνέργειες και δικτυώσεις», «Ενδιάμεσοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί - Ταμεία συμμετοχών» και «Ολοκληρωμένα χωρικά και κλαδικά σχέδια, αλυσίδες αξίας», εκ των οποίων αφορούν το επενδυτικό μας σχέδιο τα 3 πρώτα. Περιλαμβάνονται οι  εξής ενισχύσεις: Φοροαπαλλαγή, Leasing, Επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης, Επιδότηση (70%) των ανώτατων ποσοστών ενίσχυσης του Χ.Π.Ε (Χάρτης Περιφερειακής Ενίσχυσης) για τις Ειδικές Κατηγορίες Ενισχύσεων του Άρθρου 12.
Οι επιχειρήσεις αυτές θα πρέπει να εντάσσονται σε μία από τις εξής κατηγορίες: Εξωστρεφής, καινοτόμες, να προέρχονται από συγχώνευση, να αύξησαν το προσωπικό κατά 10% την τελευταία 3ετία, να είναι συνεταιρισμοί ή Κοιν. Σ.ΕΠ, Αγροτικοί Συνεταιρισμοί ή Ομάδες Παραγωγών ή Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις, τα επενδυτικά τους σχέδια να υλοποιούνται σε κλάδο Τ.Π.Ε και αγροδιατροφής  ως κύριο κλάδο δραστηριότητας τους, να επιτυγχάνουν προστιθέμενη αξία όπως αυτή προσδιορίζεται από την  ΕΛΣΤΑΤ, να είναι επιχειρήσεις όπου το υπαγόμενο επενδυτικό σχέδιο υλοποιείται σε ΒΕ.ΠΕ, Επιχειρηματικά Πάρκα, Τεχνολογικά Πάρκα και Θύλακες Υποδοχής Καινοτόμων Δραστηριοτήτων  (Θ.Υ.Κ.Τ.)
Ο Γ΄ κύκλος του Καθεστώτος «Γενική Επιχειρηματικότητα» αναμένεται να τρέξει μέσα στο 2019. Βασικό χαρακτηριστικό της «Γενικής Επιχειρηματικότητας» είναι ότι καλύπτει όλες τις επιχειρήσεις - υφιστάμενες, νέες και υπό σύσταση - και επιδοτεί ένα ευρύ φάσμα δαπανών όπως κτηριακές εργασίες, διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου, λογισμικό, μεταφορικά μέσα, ειδικές εγκαταστάσεις και εξοπλισμός.

Επιπλέον, από το 2010 με τον Νόμο 3852 (Πρόγραμμα Καλλικράτης) ψηφίστηκε ο Περιφερειακός Συμπαραστάτης του Πολίτη και της Επιχείρησης. Η θητεία του είναι πενταετής και η επιλογή του γίνεται από το Περιφερειακό Συμβούλιο. Ο Συμπαραστάτης συγκαταλέγεται στις Ανεξάρτητες Αρχές, ενώ ως αποστολή του έχει να δέχεται καταγγελίες  θιγόμενων πολιτών και επιχειρήσεων για κακοδιοίκηση των υπηρεσιών, να διαμεσολαβεί δωρεάν ανάμεσα στις υπηρεσίες και τους πολίτες-επιχειρήσεις, προκειμένου να τους βοηθήσει τους να επιλυθούν τα προβλήματά τους, να συντάσσει ετήσια έκθεση και υποβάλλει ειδικές προτάσεις για τη βελτίωση των παρεχόμενων Υπηρεσιών της Περιφέρειας.

Όλοι εμείς οι εμπλεκόμενοι με τα κοινά οφείλουμε να είμαστε προσηλωμένοι στον στόχο της οικονομικής ανάπτυξης, καθώς η Αττική είναι το σπίτι μας και δεν μπορούμε να αφήσουμε χωρίς στήριξη τον βασικό «πνεύμονα» της επιχειρηματικότητας.




Προηγούμενο
Επόμενο