Ενδοοικογενειακή βία

Η ανισότητα των δυο φύλων ενδέχεται να εμφανιστεί σε κοινωνικό, πολιτισμικό και οικονομικό επίπεδο. Με αφορμή, λοιπόν, την απόφαση της Ρωσίας περί αποποινικοποίησης της ενδοοικογενειακής βίας εν έτει 2017, θα ήταν ορθό να πράξουμε μια διαχώριση μεταξύ των μορφών βίας. Οι γυναίκες υφίστανται βία. Η βία, ως όρος, μπορεί να περιέχει οποιαδήποτε πράξη που έχει ως αποτέλεσμα ή είναι δυνατόν να έχει αποτέλεσμα την άσκηση σωματικής ή ψυχολογικής βίας, την ενδοοικογενειακή βία, την εξαναγκαστική πορνεία(trafficking), την σεξουαλική βία, την ανεργία, την παρενόχληση στον χώρο εργασίας, τον εξαναγκασμό σε γάμο ή ακόμα τον εξαναγκασμό στην άμβλωση. Κάθε μια από αυτές τις ενέργειες σκοπό έχει την αυθαίρετη αφαίρεση της ελευθερίας του ατόμου για αυτοδιάθεση, δικαίωμα το οποίο προστατεύεται -βάσει συντάγματος- τόσο στη δημόσια όσο και στην ιδιωτική ζωή.
Οι διακρίσεις αυτές στοχεύουν στην παρεμπόδιση της ανάπτυξης των γυναικών είτε αφορά στην οικογένεια, είτε στην κοινωνία. Ποιο είναι όμως το προφίλ του θύτη και του θύματος? Συνήθως μιλάμε για γυναίκες θύματα που χαρακτηρίζονται από: α) ελλιπή αυτοεκτίμηση, έχουν υποστεί οι ίδιες κακοποίηση παλιότερα
ή έχουν υπάρξει μάρτυρες κακοποίησης της μητέρας τους στην παιδική ηλικία, γεγονός που τις οδηγεί στην αποδοχή αυτού του ρόλου , β) ανεπτυγμένο αίσθημα ντροπής οπότε και υποκρύπτουν τα σημάδια κακοποίησής τους, γ) ακατάλληλο οικονομικό, εκπαιδευτικό επίπεδο για να ξεφύγουν και δ) εσωτερίκευση στερεοτυπικών ρόλων άκριτα, οπότε νιώθουν ενοχές αν προσπαθήσουν να αμφισβητήσουν την άκαμπτη πατριαρχική δομή. Από την άλλη πλευρά οι άντρες θύτες χαρακτηρίζονται από: α) υπερβολικά εξαρτητικές σχέσεις με τους «σημαντικούς άλλους» (οικείο περιβάλλον), β) ψυχολογικές έντονες μεταπτώσεις και άγχος, γ) πιεστική συμπεριφορά στον σύντροφό τους που σκοπό έχει να εξαλείψει το αίσθημα της αυτονομίας του, δ) βιώνουν έντονες ματαιώσεις και εξάρσεις θυμού, κλπ. Όπως είναι αναμενόμενο, υπάρχουν διάφορες θεωρητικές προσεγγίσεις σχετικά με την ανάλυση του συγκεκριμένου φαινομένου. Οι κοινωνικές θεωρήσεις αναλύουν την συμπεριφορά του δράστη σε συνάρτηση με τα κοινωνικά πρότυπα και νόρμες. Αυτές είναι η θεωρία της υποκουλτούρας της βίας του F.Ferracuti και Μ.Wolfgang που υποστηρίζουν ότι τα άτομα μαθαίνουν να αποδέχονται την βίαιη συμπεριφορά ως ένα φυσιολογικό τρόπο αντίδρασης διότι είναι μέλη ομάδας που η βία είναι κοινωνικά αποδεχτή συμπεριφορά. Επιπλέον η κυκλική θεωρία της βίας επεξηγεί, θα λέγαμε, τον άρρηκτο δεσμό μεταξύ θύτη-θύματος. Η ψυχολόγος lenor Walker περιγράφει τρεις φάσεις του φαινομένου που ανακυκλώνονται: πρώτον, την δημιουργία έντασης, δεύτερον, την έκρηξη ή το επεισόδιο κακοποίησης και την τρίτη και τελευταία φάση ηρεμίας ή «μήνας του μέλιτος». Δυστυχώς, μετά από την άσκηση βίας ως «μάθημα», η επερχόμενη συγγνώμη και τρυφερότητα δεν διαρκεί πολύ, αρκεί μοναχά μια μικρή αφορμή για να ξαναρχίσει ο κύκλος από την αρχή. Γιατί όμως τα θύματα δεν φεύγουν? Οι περισσότερες γυναίκες δεν απομακρύνονται από τον σύντροφό τους λόγω αυτής της πρόσκαιρης μεταβολής του χαρακτήρα του, καθώς και λόγω πιέσεων από το ευρύτερο περιβάλλον τους. Όπως είναι κατανοητό, αυτή η κατάσταση έχει ολέθριες συνέπειες για το θύμα, είτε μιλάμε για ελαφριά σωματική βλάβη (γρατζουνιές, μώλωπες), είτε για βαριά ( σπάσιμο πλευρών, εσωτερική αιμορραγία). Οι ψυχολογικές συνέπειες είναι απόρροια των σωματικών και δηλώνονται υπό την μορφή κατάθλιψης, τάσεων αυτοκτονίας, κλπ. Τέλος, ως κοινωνικές επιπτώσεις μπορεί να θεωρηθούν οι εξής: η κοινωνική απομόνωση στην οποία υποβάλλεται το θύμα, η στέρηση κοινωνικής ταυτότητας (αφού συνήθως δεν διαθέτουν πρόσβαση στον οικονομικό, εκπαιδευτικό και εργασιακό τομέα αλλά εξαρτώνται εξ ολοκλήρου από τους δράστες) και ο στιγματισμός τους ως κακοποιημένες από το κοινωνικό σύνολο (συγγενείς, φίλοι, γειτονιά) κ.α. Μια ετικέτα που δυστυχώς θα τις ακολουθεί για το υπόλοιπο της ζωής τους και δεν μπορούν να διαφύγουν από αυτήν ακόμα κι αν ο εφιάλτης τους τελειώσει.

ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΒΟΗΘΕΙΑΣ: 15900

(24ΩΡΗ ΓΡΑΜΜΗ ΒΟΗΘΕΙΑΣ)

ΓΡΑΜΜΗ SOS ΔΙΠΛΑ ΣΟΥ: 2107786800